Sia que nos sia simple touristas o ver devotees e professionales del historia e archeologia, nos entra in le museos de multe citates credente que toto lo que es exponite in illos consiste de authentic artefactos trovate in sitos archeologic. Nemo pare dubitar de isto. Tamen, desde multe seculos, il ha essite commun le creation de falsificationes archeologic. Como? Si, io sape que sona estranie, ma le falsificationes es un realitate e es multo plus numerose que lo que nos pote imaginar. Es ancora plus surprendente audir, a portas claudite, archeologos admitter que alcun de iste artefactos false es ben cognoscite, ma non ha potite esser denunciate e multo minus removite del museos. Ma proque?
Le responsa es simple: negotio e prestigio.
Il es necessari comprender que alcun artefactos false es sovente le stella de certe museos. Centos de milles de personas venira pro admirar tal discoperta in exposition. Postea, il ha le prestigio del museo: que pensara le publico del serietate de un museo si illo ha exponite un discoperta false durante decennios?
Bene, le Disco de Phaistos pote esser un de iste artefactos false que non ha essite recognoscite a causa del negotio e del prestigio.
Jerome-Eisenberg
Al minus, isto es lo que affirma Jerome Eisenberg, un experto in falsificationes artistic e director del Royal-Athena Galleries de New York. Jerome ha dedicate 60 annos al specialisation in Arte Antique e ha scribite numerose publicationes specialisate in antiquitates e numismatica classic. Ma ante de explicar lo que Eisenberg affirma, parlamos un poco del Disco de Phaistos.
Le Disco de Phaistos
Iste disco, de circa 15 centimetros de diametro, es e ha essite considerate le discoperta le plus famose de Creta post le Palatio de Knossos. Le fama de ambe es equivalente. Necun visitator de Creta deberea partir del insula sin haber vidite ambe meravilias. Le Disco de Phaistos es, in plus, le prime documento «imprimite» trovate usque hodie. Il resulta que le symbolos que appare in illo es «imprimite» in argilla con le auxilio de punzones in le quales le forma del symbolo ha essite previemente sculptate. Isto lo face unic in su genere e in su probable epocha de fabrication. Nihil simile a iste disco ha essite trovate in tote Creta, e le symbolos es etiam unic, ben que illos ha evidente similaritates con illos usate in Egypto, le scriptura luwian e, plus recentemente, pare etiam relationate con le scriptura elamite.
Nota le perfection del sigillos imprimite in le argilla del disco.
Scriptura Elamite (un de illos, post que le elamitas anque usava symbolos cuneiforme). Andis Kaulins trovava numerose similaritates con le symbolos del Disco de Phaistos. Certo, in le scriptura elamite illos es plus schematisate.
Alcun logogrammas del scriptura Luwian.
Le disco in question esseva trovate per le archeologo italian Luigi Pernier in julio 1908, durante que il dirigeva le excavationes del palatio minoic de Phaistos—de ci le nomine del disco. Hic, il debe esser dicite que Luigi Pernier deveniva director del excavationes in le absentia de su mentor Federico Halbherr, qui habeva essite arrestate in Italia pro un affaire obscur. Poco post le discoperta, Pernier esseva nominate director del nove create Schola Archeologic Italian de Athenas.
Tabula PH1 con symbolos del scriptura minoic Linear A.
Al tempore del discoperta, le figura del archeologo Arthur Evans dominava in le medios archeologic pro su sensationate discoperta del Palatio de Knossos. Su nomine eclipsava omne altere archeologo involvite in excavationes in Creta, incluse illos de Federico Halbherr, qui, incidentalmente, esseva un bon amico de Evans. Luigi Pernier, qui esseva in un plano secundari, entra in joco quando, per le fortiate absentia de Halbherr, il deveniva le responsabile del excavationes del Palatio de Phaistos. Ma alora, Pernier ha le stupente fortuna de trovar le Disco de Phaistos, insimul con un altere artefacto: un tabula codificate como PH1.
Plano del Palatio de Phaistos. Como occurre frequentemente con tal excavationes, le stratos de constructiones de differente periodos se superimone unes al alteres. Iste stratos es representate hic con differente colores.
Le methodos de datation de ille annos non esseva, ni de longe, como le actuales, e, certemente, mesmo le moderne technicas ha lor lacunas. Luigi Pernier, in su reporto del discoperta, affirma que isto occurreva in le cellario del casa 8 in le edificio 101, le qual faceva parte de un gruppo de altere edificios situate al nord-west del palatio principal de Phaistos. Assi nos lo conta le Wikipedia anglese: Illo esseva trovate in le cella principal de un ‘deposito de templo’ subterranee. Iste cellas de cellario, a que on pote acceder solo desde supra, esseva coperite con un stratofine de gypso. Lor contento esseva povre in artefactos preciose, ma ric in terra nigre e cinere, mixte con ossos de bovino combuste. In le parte nord del cella principal, in le mesme stratof nigre, a pauc pollices al sud-est del disco e circa 20 pollices (51 centimetros) super le solo, se trovava etiam le tabula Linear A PH1. Le sito apparentemente se collabeva como resultato de un terremoto, possibilemente ligate al eruption del vulcano Santorini que afficeva grande partes del region mediterranee a medietate del secunde millennio ante Christo.
Secundo iste datos e considerante que le disco esseva trovate insimul con le tabula PH1, on deduceva que su ancianitate debeva esser circa 3.500 annos, isto es, le Medie o Tarde Etate de Bronzo del cultura minoic.
Le Disco de Phaistos tal como on pote admirar lo in le Museo Historic de Heraklion (Creta)
Le Disco de Phaistos finalmente esseva exponite in le Museo Historic de Heraklion (Creta), ubi illo se trova actualmente. Per su singularitate, illo attraheva le attention de omne typo de studiosos e investigatores. Ben tosto, illo deveniva le pieza stella per excellentia de iste museo, visitate per centos de milles de personas de tote le mundo. A qual puncto le visitas pote esser afflicte si le disco non es exponite durante un tempore? Iste question surge del polemica super su authenticitate.
E le facto es que le Dr. Jerome Eisenberg ha questionate si le disco trovate per le archeologo Luigi Pernier realmente ha le pretendite ancianitate de 3.500 annos. Le Dr. Eisenberg suspicava que Pernier habeva commissionate iste falsification con le objectivo de ganiar fama e eclipsar le renome de Arthur Evans in ille epocha. Certemente, iste possibile accusation de fraude non esseva le sol, pois altere studiosos del disco, como Andis Kaulins, anque credeva lo mesmo, malgrado su tentativa de decifrar le texto in 1980, obteniente un resultato surprendente: apparentemente, illo exponeva le postulatos 4 e 5 del geometria euclidian. Un altere discoperta sensational, ma con un problema: Euclide officialmente viveva in le seculo III-II a.E.C., e le Disco de Phaistos es, al minus, septe centos annos plus ancian—o forsan non?
Kaulins habeva decifrate le disco con bastante professionalitate e in linea con le gustos del plus renominate specialistas. Tamen, su labor esseva describite per su collegas como plausibile, ben que speculative, specialmente proque mancava plus material scripte (con signos identic o simile a illos del disco) que poteva corroborar su hypothese interpretative. E le facto es que un del problemas principal del correcte deciframento del Disco de Phaistos es le manco de altere textos con que verificar si le interpretation es accurate. Con poco plus de 241 signos, 45 characteres, e 61 parolas, il es difficile acceptar como valide un traduction de un texto inedite in su scriptura, mesmo si illo ha affinitates con alteres.
Kaulins cognosce Jerome Eisenberg e lo supportava, insimul con Robinson, in 2008, in lor requesta formal que le disco physic (original) esseva studiate con moderne technicas de datation. Robinson non crede que le disco sia un falsification, ma ille es fermemente convencite que un test de thermoluminescentia debe esser realisate. Iste test confirmarea un vice pro sempre si le pieza trovate per Pernier es authentic o false e, super toto, su ancianitate—que es presumite ma non confirmate. Iste requesta formal esseva inviate al Museo Historic e Archeologic de Heraklion. Le responsa esseva que le museo non poteva riscar de prestar le disco pro studio a causa de su fragilitate e del facto que, pro realisar tal tests, es necessari facer micro perforationes que poterea damniar lo.
Le investigatores crede que isto es simplemente un excusa del museo pro evitar un «test de paternitate» de su filio le plus predilecte. Le micro perforationes, que jam ha essite facite in altere piezas examinate in multe museos, non ha causate ulle damno visibile, e isto es ben cognoscite per le communitate de investigatores. Dunque, isto non deberea esser le problema principal, a minus que illes time plus le inexperientia del technicos que le technica in se mesme. E le facto es que il ha plus in joco que le simple ruptura de un unic artefacto archeologic: si le tests revela que le pieza es un falsification, alora le reputation professional e human de multe renominate investigatores es sub question, e le museo—que ha recaudate multe pecunia de visitantes venite specificamente pro vider le famose disco—remane orphano. Proque riscar tanto, si mantener le statu quo es profitable pro le majoritate?
Consequentemente, usque hodie, le Disco de Phaistos non ha essite analysate, e le question de su veracitate o falsitate remane aperte. Alcunes vole que le canones del scientia sia applicate, durante que alteres prefere sequer le dictatos del mercato.
© Jose Luis Aleman 2019